BEBEKLERDE VE KÜÇÜK ÇOCUKLARDA YEME BOZUKLUKLARI

Annelerin en çok yakındıkları şeylerin başında, bebekliklerinden itibaren çocukların yemek yememeleri gelir. Çoğu kez doktora geldiklerinde şikâyetlere bununla başlarlar. Yapılan ölçümlerde ise genellikle bebeklerin boy ve kiloları yaşlarına uygun bulunur. Buna rağmen annelerin endişesi geçmez ve yediği miktarın az olduğunu, bu normalliğin kendi çabası ile olduğunu, o zorla yedirdiği için beslendiğini, yoksa sorun olduğunu söylerler. Oysa çocuğun kendi yemek yemeğe pek fırsatı olmamıştır. Devamlı oyunla, masalla, TV ile onu yedirmeye uğraşan, yemediği zaman çok üzülen bir bakıcısı vardır. Artık yemek yemek karın doyurmak için bir işlem değil, büyüklerle bir çeşit ilişki biçimi olmuştur. İsteklerini yaptırmanın, üzmenin, sevindirmenin tek yolu vardır: Yemek. Peki yanlış nerede?

Bebek doğduktan sonra doğal olarak acıkır. Acıkan bebek huzursuz olur. Karnı doyunca ise rahatlar. Böylece de normal beslenme düzeni oluşur. Anneler bu durumu anlar ve bebeğin davranış ve çıkardığı seslerden acıktığını anlar ve giderir. Bazen anneler telaşlı olurlar. Bebeğin verdiği sinyalleri ayırt edemezler. Her ağladığında acıktığını düşünerek beslemeye çalışırlar. Ya da bebeğin doyduğunu fark etmeyerek, aç kaldığı endişesi ile devamlı yedirmeye uğraşırlar. Bebeğin gereksinim duyduğundan çok, kendisinin yeterli bulduğu miktar önemlidir. Kısacası bebeğin normal beslenme sürecini sürdürebilmesinin temel koşullarının başında doğru besin seçimi ve annenin davranışlarıdır. Yemeğin miktarı kadar çocuğa sunuluş şekli de önemlidir. Yemek yemek bir iştir ve elinizde tabak, kaşık çocuğun peşinde dolaşarak, tepside TV karşısında, masallarla kandırıp açtırdığınız ağıza bir kaşık sokarak olmaz. Belki çocuğunuzu yedirmiş olabilirsiniz ama beslemiş olmazsınız.

Beslenme sorunları

Çocuğa ilişkin beslenme sorunlarının temelinde birkaç durum vardır. Bunlardan ilki çocuğa ilişkin tıbbi sorunlardır. Yemek borusu, sindirim sistemi sorunları olabilir. Bu durumlar tıp tarafından tedavi edilebilen durumlardır. Bir başka sorun ise besin seçiminde yapılan yanlışlıklardır ki, kolayca çözümlenebilir. Ama son sorun olan beslenmeye ilişkin uygun olmayan tutumlar hem daha sık görülen, hem de daha zor değiştirilebilen sorunlardır. Beslenme sorunlarının sonuçlarının yetersiz beslenme, şişmanlık gibi önemli sonuçları olduğu düşünülünce önemi daha iyi anlaşılır.

Doğru beslemek için ne yapmalı

1- Bebek, çocuk kim olursa olsun acıktığında beslenmelidir.

2- Yemek yenilirken ilgiyi dağıtacak konuşma, gürültü, oyun, TV gibi şeylerden kaçınılmalıdır.

3- Bebekken besinlere dokunmasına izin verip, en kısa sürede kaşık tutmayı göstererek kendini beslemesine izin verilmelidir.

4- Ağzını açtırmak, kandırarak ağzına yemek koymak yanlıştır.

5- Yemeğini hızla yemesi için uyarılarda bulunulmamalıdır.

6- Herkes gibi çocuklar da midelerinin alabileceği kadar yiyebilirler. Amaç doymaktır. Annelerin akıllarına koydukları miktarı tüketmeleri için zorlanmamalıdırlar.

7- Dengeli beslenmesine çalışılmalı ama besin seçimlerine de saygılı olunmalıdır.

Beslenmenin tüm sorumluluğu ailelerin değildir. Çocuğun bu sorumluluğu paylaşmasına izin vermek gerekir. İzin verilmelidir ki çocuk da yemeğin onun için gerekli olduğunu anlayabilsin. Düzenli beslenme için öğünlerin düzenlenmesi, öğün aralarında atıştırmaların engellenmesi, öğünlerde ise seçim ve miktarda çocuğa hak tanınması gereklidir. Bunlar yapılmazsa çocukla aile arasında yanlış bir ilişki kurma biçimi oluşur ve bu sadece beslenmeyle sınırlı kalmayıp, tüm alanlara yansır. Çocuğu yemek yediğinde ödüllendirmek, yemediğinde cezalandırmak yanlış bir tutumdur.

Yanlış beslenme nasıl önlenir?

Daha gebelik döneminden başlayarak anne-babaların düzenli beslenme konusunda bilgi alması gerekir. Önemli olan aile ile çocuk arasında iyi ve doğru bir beslenme ilişkisi kurmaktır. Bu ilişkinin kurulabilmesi için, öncelikle annenin bebekten gelen işaretleri doğru yorumlayabilmesi gerekir. Bebeğin hızına uymak, onun beslenme düzeni sağlayabilmesi için bebeği desteklemek, doyduğunu belirttiği zaman beslenmeyi durdurabilmek şarttır. Bebeğinizin beslenmesine aşırı kaygı ve titizlik göstermek, beklenenin tersi sonuçlar yaratacaktır. Unutmayın, bebeğinizle kuracağınız bağlanma ve onun sağlıklı gelişimi için uygun beslenme düzeni sağlamanız önemlidir. Doyması gereken bebeğinizin, çocuğunuzun karnıdır. Sizin kafanızda tasarladığınız “gerekli miktar” doğru olmayabilir. Aşırı beslenme, beslenme yetersizliği ya da bozuk beslenme şekli, sonrasında hem sizin hem de çocuğunuz için başka sorunlara yol açabilir.

 

Facebooktwitterlinkedinmail