Yaz tatili başladı. Herkesin başka planları var. Büyüklerin, gençlerin ve çocukların. Ama hepsinin düşündükleri birbirinden farklıdır. Çocuklar, okul bittiği için tatili hak ettiklerini ve tatilin sadece eğlenmek olduğunu sanırken, aileleri uygun ve düzenli planlar peşindeler. Gençler ise, hiç olmazsa tatilin birazını arkadaşlarıyla geçirmeyi umut ediyorlar. Peki yaz tatili nasıl olmalı? Çocuğun bulunduğu yaş grubu, tatil seçimini etkilemektedir. Annenin çalışması da önemlidir. Anne çalışıyorsa, okul kapandığında ortaya çıkan sorun sadece tatil değil, bir bakım sorunudur.
Okul öncesi çocuğu
Büyükanneler, büyükbabalar tatil seçenekleri içinde, ailelere cazip gelenlerdendir. Oysa okul öncesi çocuklarının, yani kreş çocuklarının uzun süre anne-babalarının yanından ayrılmaları ve büyükanne/büyükbabaya götürülmeleri doğru değildir. Bu dönemde çocuklar anne-babanın onları bıraktığını, terk ettiğini düşünebilir. Uzun süreli ayrılıklara tahammülleri yoktur. 3-6 yaş arasında, en fazla bir hafta, o da iyi tanıdıkları birileriyle olma koşuluyla ayrı kalabilir. Bu nedenle, olanakları zorlayarak, çocuğun aile ile kalma şartları planlanmalıdır. Tabi bir başka sorun da, anneanneler ya da babaanneler, çocuğun ebeveynleri kadar net kurallar koyamayabilirler. Bu durum o ana kadar çocukla ilgili yapılmış her türlü düzenlemenin bozulması, çocuğun her isteğinin yerine getirilmesi, eve döndüğünde ise yeni düzene alışmakta zorluk çekmesine, kısacası kuralların ve verilen terbiyenin değişik bir yön almasına neden olmaktadır. Bu, aileler için sıkıntı yaratacaktır.
Okul dönemi çocukları
Okul dönemi çocuklar ve ergenler istedikleri takdirde, kısa süreli olmak kaydıyla yani bütün bir tatili geçirmek üzere değil, anneanne, babaanne veya yazlığı olan bir akrabanın yanına gidebilirler. Anne-babanın denetiminin devam etmesi ve ara ara da olsa kendilerinin de bu tatile katılması gerekir. Okul dönemi çocuklar için yaz okulları iyi bir seçenektir. Hem aileleriyle olup, hem arkadaşlık yapabilecekleri, spor olanaklarının olduğu yaz okulları yararlı olur. Özellikle spor aktiviteleri, eğlenme ve spor yapmış olma dışında yararlar da taşır. Basketbol, futbol, voleybol gibi takım oyunları paylaşmayı, paslaşmayı, arkadaşlarla iyi geçinmeyi öğretir. İyi bir koçun ya da antrenörün bu eğitimdeki katkısı büyüktür. Ayrıca nerede olursa olsun tatil, tüm kuralların unutulduğu dönem olmamalıdır. Sabah ve akşamüstü yarımşar saat kitap okuma, derslere göz atma zamanları ayırmak doğru olur. Bilgisayarın, atarinin hesapsız oynanması, yatma saatlerindeki gecikmenin abartılması, yemek saat ve düzenlerinin tamamen değişmesi, okul açıldığında zorluklara neden olacaktır. Genelde çocuklar 3 ay süren uzun bir tatil sürecinden sonra adaptasyon sorunu yaşamaktadırlar. Yeni ilkokula başlamış ve birinci sınıftan ikinci sınıfa geçmiş çocuklar için bu sorun daha ciddi bir boyut kazanmaktadır. Özellikle biten eğitim döneminde zorluklar yaşamış çocuklar için, planlı bir tatil eksiklerin tamamlanması ve bir sonraki dönemin rahat geçmesi için bulunmaz fırsattır. Yurt dışı ya da yurt içi tatil kampları gelişim için önemlidir. Ancak 6. sınıftan önce ayrılığa, hele de tanımadıkları bir ortamda katlanamazlar ve sorun çıkar. 6. sınıfın bittiği yazdan sonra, iki haftayla başlamak üzere uygulanabilirler. Özellikle, anne-babaya aşırı bağımlı çocukların kendi kendilerine yetebildiklerini görmeleri açısından oldukça yararlı olmaktadır.
Ergenler aile ile tatilden hoşlanmazlar…
Ergenlik döneminde, özellikle de 14 yaş civarında, anne-babalar çocuklarının onlarla gezmeye, yemeğe gelmekten hoşlanmadıklarından yakınmaya başlarlar. Bu, yaz dönemi olunca iş zorlaşır. Artık yaz okuluna da gitmek istemeyen, evde tek başına kalabilen genç, bıraksanız bütün tatili bilgisayar ya da telefon başında geçirebilir. Eğer devamlı gidilen ve arkadaşların olduğu bir yazlık varsa, sorun çıkmaz. Ama ailenin bir haftalık tatilinde sıkılırlar. Bu yaş grubundan sonra, yaz kampları, dil okulları daha iyi seçenekler haline gelir. Evde geçirmek zorunda olanlar için hobiler yaratmak, bazı çocukların bildik yerlerde çalışmasını sağlamak gerekir.
Anne-baba ayrıysa…
Anne-baba ayrılığında, yazın diğer ebeveynle daha uzun zaman paylaşmak gerekir. Genellikle anlaşmalar bu şekildedir. Ama eğer bu sağlanamıyorsa, kısa süreli de olsa çocukların, her iki ebeveynle de ayrı ayrı tatil yapması doğrudur. Bazı aileler, çocukların hoşuna gider diye, ayrı olmalarına karşın birlikte kısa tatillere çıkmaktadır. Bu doğru değildir. Ayrılığa alışmış çocuğa, anne-babanın yeniden bir araya gelebileceği umudunu verir. Eğer gerçekleşmezse, çocuk büyük hayal kırıklığına uğrar.
Evet, tatil başladı. Yoğun eğitim sürecinde, zaman bulamadığınız için, çocuklarınızla paylaşamadıklarınızı yapma fırsatınız var. Eğer iyi planlanırsa, herkesin mutlu olduğu ve yeni öğretim yılına hem dinlenmiş, hem de hazır başlayabileceği bir tatil olabilir. Herkese iyi tatiller…